ABD'de Başkan seçiminde kritik gelişme: Biden 264 Trump 214 delege kazandı
ABD'de, Trump ile Demokratların adayı Biden'ın yarıştığı 59. başkanlık seçiminde oyların sayımına devam ediliyor. Tarihin en yüksek katılımlı seçimi olması beklenen seçimde, başkanının yanı sıra, Senato ve Temsilciler Meclisi üyeleri de belirlenecek.
ABD'de yeni tip koronavirüs (Covid-19) ve postayla oy kullanma tartışmalarının gölgesinde uzun süredir merakla beklenen seçim için doğu saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla seçmenler oylarını kullandı.
Amerikan halkı, ABD'nin yeni başkanının yanı sıra Kongrenin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ile 100 üyeli Senatodaki 35 sandalye için de oy verdi.
Yakın tarihteki seçimlere bakıldığında, sandığa gitme oranının yüzde 60'ı bulmadığı ABD'de, bu yıl sandık başında ya da posta yoluyla kullanılan erken oyların sayısındaki artış dikkati çekiyor.
Ülkede 100 milyona yakın kişinin 64 milyona yakını posta yoluyla, 35 milyondan fazlası da birebir erken seçim merkezlerine giderek oyunu kullandı.
ABD Başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Delegeler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, Başkan olmaya hak kazanıyor. Toplamda daha fazla oy alan değil, daha fazla delegeye ulaşan kişinin başkan olması, eyaletler arasındaki dengenin gözetildiği Amerikan siyasal sisteminin dikkat çekici özelliklerinden biri olarak biliniyor.
CNN'in geçtiği son dakika bilgisine göre Joe Biden Michigan'ı kazandı:
T24'ün aktardığına göre, ABD'nin seçim gününde yaşanan gelişmeler, Türkiye saatine göre şöyle:
İşte ABD'nin seçim gününde yaşananlar...
07.03: CNN'in baş Beyaz Saray muhabiri, Trump'ın kampanya danışmanının mevcut sonuçlara göre Biden'ın önde götürdüğü Arizona'yı kazanacaklarını düşündüklerini söylediğini aktardı.
CNN'e konuşan bir başka Cumhuriyeti Parti kaynağı da Trump'ın ekibinde seçimin ellerinden kayıp gitmeye başladığı hissiyatının yoğunlaşmaya başladığını ancak henüz yenilgiyi kabul etmeye hazır olmadıklarını söyledi.
06.33: ABD'nin çeşitli noktalarında çoğu Demokratlara yakın olan seçmenler, "tüm oyları sayın" çağrısı yapan protestolar düzenliyor.
Texas'ın Dallas kentinde protestocular belediye binasının önünde toplandı.
Michigan'ın Detroit kentinde sağcı bir grup, bir oy sayma merkezinin dışında toplandıktan sonra Biden'a yakın protestocular Grand Rapids'de bir eylem düzenleyip sayımın bitirilmesini istedi.
Portland'da protestocular, sıra halinde "tüm oyları sayın" sloganıyla bir üst geçitte yürüdü.
Biden ve başkan yardımcısı adayı Harris, perşembe günü de sık sık "tüm oylar sayılmalıdır" ifadelerini kullandı.
06.11: Sayımın devam ettiği kritik eyaletlerde oy farkları şöyle:
Nevada (6 delege): Biden, 7 bin 657 oy farkla önde
Georgia (16 delege): Trump, 33 bin 300 oy farkla önde
Kuzey Carolina (15 delege): Trump, 76 bin 737 oy farkla önde
Arizona(11 delege): Biden, 79 bin 173 oy farkla önde
Pennsylvania (20 delege): Trump, 186 bin 755 oy farkla önde
06.06: CNN'e konuşan iki kaynak, ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi aday Donald Trump'ın Perşembe günü boyunca sinirli bir biçimde farklı eyaletlerin Cumhuriyetçi valilerini aradığını belirtti. Konuşmaların içeriği paylaşılmadı.
05.50: Biden, Michigan'daki zaferinden sonra 253 Seçmenler Kurulu oyuna yükselmişti. Demokrat aday, mevcut olarak önde olduğu Arizona ve Nevada eyaletlerini kazanırsa ABD'nin 46. Başkanı olacak.
05.45: Pennsylvania'da Donald Trump'ın üstünlüğü sürse de oy farkı yaklaşık 187 bine (%3) düştü. Fark, yeni sonuçlar açıklandıkça erimeye devam ediyor.
05.20: Maricopa bölgesinde daha çok oyun sayılmasının ardından Trump, Arizona'da rakibi Biden'a yaklaştı. Bideni rakibinin yaklaşık 79 bin oy farkıyla önünde bulunuyor. AP ve Fox News eyaleti dün Biden'a vermişti. CNN'in istatistik ekibi bir tahmin için erken olduğunu düşünüyor
05.11: ABD, 4 Kasım itibariyle resmen Paris İklim Anlaşması'ndan çekildi. Kararı 3 yıl önce Başkan Trump duyurmuştu.
Biden, kısa süre önce konuyla ilgili olarak Twitter'dan yaptığı paylaşımda şunları yazdı:
"Bugün, Trump yönetimi resmen Paris İklim Anlaşması'ndan çekildi. Tam olarak 77 gün içinde Biden yönetimi yeniden katılacak"
04.50: ABD halkı gelecek 4 sene boyunca Beyaz Saray'da kimin olacağını öğrenmeyi beklerken, ülkede günlük Koronavirüs vaka sayısı rekoru kırıldı. Johns Hopkins verilerine göre ABD'de bugün 99 binden fazla yeni Covid-19 vakası tespit edildi.
04.26: Pennsylvania'da (20 Seçmenler Kurulu delegesi) fark eriyor:
Oyların yüzde 88'i sayıldı
Donald Trump: %50.9- 3 milyon 196 bin 465
Joe Biden: %47.8- 3 milyon 512
04.16: Georgia Eyalet Sekreteri Brad Raffensperge, Georgia'da (16 Seçmenler Kurulu delegesi) hâlâ sayılmamış 149 binden fazla oy bulunduğunu söyledi. Yeni sayılan oylarla Trump ile Biden arasındaki oy farkı azalmaya devam etti:
Oyların %95'i sayıldı
Donald Trump: %49.9- 2 milyon 423 bin 518
Joe Biden: %48.9- 2 milyon 377 bin 527
03.56: Biden'ın başkan yardımcısı adayı Kamala Harris'ten yeni Twitter paylaşımı:
"Joe Biden ve benim duruşum çok açık: her oy sayılmalıdır"
03.42: Nevada eyaleti, perşembe günü TSİ 20.00'da daha çok sonuç paylaşmayı beklediklerini ifade etti.
03.35: CNN'e konuşan Biden'a yakın bir kaynak, Trump ile Biden kampanyaları arasında bugün hiç resmi temas kurulmadığını söyledi
03.18: Trump kampanyası, Georgia eyaletinde oy sayımının durdurulması için dava açtı.
02.50: ABD Kongresi seçimlerinde son durum şöyle:
Temsilciler Meclisi:
Demokratlar: 199 sandalye
Cumhuriyetçiler: 184 sandalye
Hâlâ hangi partiye gideceği belli olmayan 52 sandalye var.
Senato (35 sandalye için seçime gidildi):
Demokratlar: 46 sandalye
Cumhuriyetçiler: 47 sandalye
Hâlâ hangi partiye gideceği belli olmayan 7 sandalye var.
Seçimlerden önce Temsilciler Meclisi Demokratların, Senato da Cumhuriyetçilerin kontrolündeydi. Mevcut sonuçlara göre bu durumda bir değişiklik olmayacak.
02.24: Donald Trump'tan yeni Twitter paylaşımı:
"Avukatlarımız 'anlamlı erişim' için başvuruda bulundu ama bunun ne anlamı var ki? Sistemimizin ve başkanlık seçimlerinin dürüstlüğü zaten zarar gördü. Konuşulması gereken bu!
02.06: Arizona'da hâlâ sayılmamış yaklaşık 600 bin oy var. Eyalette Biden'ın üstünlüğü sürüyor.
01.12: Seçim sonuçlarında belirleyici olacak kritik eyaletlerden biri olan Nevada’da yetkililer, daha önce ertesi güne uzayabileceğini söyledikleri sonuç açıklama sürecini erkene çekeceklerini söyledi.
Seçim yetkilisi Wayne Thorley, “Nevada’da sayımın nasıl gittiğine yönelik büyük bir merak var. Bugün içinde bizi resmi olmayan seçim sonuçlarına yaklaştıracak adil bir güncelleme yapacağız” dedi. Nevada yetkilileri, ilk planlarının verileri yarın açıklamak olduğunu ancak eyaletin sonucuna yönelik ilginin süreci hızlandırdığını belirtti.
CNN, eldeki veriler incelendiğinde Biden'ın Arizona ve Nevada'da kazanması durumunda seçimi kazanacağını belirtiyor.
01.10: ABD Başkanı Donald Trump'ın Twitter'da yazdığı bir mesaj daha platform tarafından "doğruluk uyarısı" aldı. Trump'ın Pennsylvania, Kuzey Carolina, Georgia ve Michigan'da kendisi adına zaferden bahsettiği tweetlere "Bu Tweette paylaşılan içeriklerin bir kısmı veya tümü tartışmalıdır ve bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir." ifadelerini eklendi. Twitter, ABD'deki seçim güvenliğiyle ilgili internet sitesinin linkini paylaştı.
Trump, tweetinde şöyle yazmıştı: "Pennsylvania(Sandık müşahitlerine izin vermiyor), Georgia ve Kuzey Carolina’da BÜYÜK bir Trump zaferi olduğunu ilan ediyoruz. Hepsinde büyük Trump oy farkı vardı. Çok sayıda pusulanın çöpe atıldığın söylenen Michigan’da da zafer ilan ediyoruz"
Seçim gününün başından bu yana ABD Başkanı'nın zafer ilan ettiği, seçimlerde hileden bahsettiği tweet'tleri platform tarafından uyarı alıyor.
00.18: CNN: Demokrat aday Joe Biden Michigan eyaletini kazanacak. Bu vesileyle 16 Seçmenler Kurulu daha alacak. Bu sonuca göre Seçmenler Kurulu oylarında mevcut durum:
Biden: 259
Trump: 213
00.11: Joe Biden, Delaware'deki kampanya merkezinde açıklama yaptı. Biden, sonucun kendi lehine olduğu konusunda iyimser olduğunu vurgularken "Her oy sayılmalı. Kimse demokrasimizi elimizden alamaz" dedi.
Biden'ın açıklamalarından öne çıkanlar şöyle: "270 Seçmenler Kurulu oyuna ulaşacak kadar eyalet kazanacağımız açıkça görülüyor.
Pennsylvania konusunda iyi hissediyorum. Benim için özellikle önemli olan ABD halkının çoğunluğunun oyunu almış olmamız. Senatör Harris ve ben daha bu ülke tarihinin en fazla oyunu alma yolundayız. Kampanyamızdan gurur duyuyorum. Zor bir kampanya süreci oldu ancak ülkemiz için daha zor bir süreçti.
Bu seçim geride kaldığında, ABD halkı olarak hep yaptığımızı yapacağız. Gerilimi düşüreceğiz, birbirimizi yine görmeye, dinlemeye başlayacağız. Kolay olmayacak biliyorum. Hiçbirimiz saf değiliz. Ama gelişim için, rakiplerimize düşman gibi davranmayı bırakmalıyız. biz düşman değiliz. Demokrat Partili olarak yarıştım; seçildiğimde bir Amerikan Başkanı olarak yöneteceğim. Her oy sayılmalı. Kimse demokrasimizi bizden alamaz."
23.54: Trump kampanyası, Pennsylvania'da seçimden önce gönderildiği sürece posta yoluyla kullanılan oyların sayılmasına izin veren eyaletin yüksek mahkemesinin kararına karşı ülkenin en yetkili yargı organı Yüksek Mahkeme'ye başvurdu.
23.53: Üst düzey Trump danışmanı, ajanslardan "Arizona'nın Biden'a gittiği projeksiyonunu" geri çekmesini istedi
23.20: Trump kampanya ekibi, sürecin yavaş ilerlediği kritik eyaletlerden biri olan Pennsylvania'da oy sayımının durdurulması için dava açacaklarını duyurdu.
Trump kampanya ekibinden Justin Clark'ın yayımladığı açıklamada "Pennsylvania'da kötü şeyler oluyor. Demokratlar, Cumhuriyetçi oyları azaltmak ve hakkından mahrum etmek için plan yapıyor. Başkan Trump ve ekibi bunu durdurmak için savaşıyor" ifadeleri yer aldı.
Pennsylvania 20 Seçmenler Kurulu delegesine sahip olduğu için seçim sonucu için kritik bir eyalet.
22.41: Trump kampanyası oyların sayımını izlemeleri için kendilerine erişim hakkı verilene kadar Michigan'da oy sayımının durdurulması için dava açtı
22.13: ABD Başkanı Trump'ın yeniden seçim kampanyası danışmanları, 20 Seçmen Kurulu delegesiyle seçim için oldukça kritik bir noktada olan Pennsylvania'ya gidiyor. Danışmanlar, Philedelphia'da bir basın toplantısı düzenleyecek.
Danışmanların yanısıra Trump'ın kişisel avukatı Rudy Giuliani de Phildelphia'ya gitmek üzere yola çıktığını söyledi.
Pennsylvania'da oy sayımı yavaş ilerliyor. Eyaletin yönetimi yarın bir sonuç açıklamayı umduklarını ifade etti.
Trump, oy sayımı sürerken Wisconsin'de oyların yeniden sayılmasını isteyeceklerini duyurmuştu.
22.02: CNN, Biden'ın 10 Seçmenler Kurulu delegesi bulunan Wisconsin eyaletini kazandığını öngördü. 2016'da eyaleti Trump kazanmıştı
21.52: An itibariyle kritik 9 eyalette durum şöyle:
Pennsylvania (20 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %80'i sayıldı:
Trump: %53.4 - 3 milyon 62 bin 922
Biden: %45.3 - 2 milyon 598 bin 957
Pennsylvania 20 Seçmenler Kurulu delegesine sahip olduğu için kilit noktada. Mevcut sonuçlara göre Trump'ın ciddi bir üstünlüğü olsa da, nüfusun yoğunluklu olduğu bölgelerde daha açılmamış çok sandık var ve bu bölgelerde Biden'ın üstünlüğü bulunuyor. Ayrıca posta yoluyla gelen oylar sayılmaya devam ediliyor. Bu oyların çoğunluğunun Biden'a gideceğine inanılıyor. Bu oyların farkı kapatmak için yeterli olup olmayacağını zaman gösterecek.
Pennsylvania'da oy sayımı yavaş ilerliyor. Eyaletin yönetimi yarın bir sonuç açıklamayı umduklarını ifade etti. Bugün posta yoluyla gönderilen oyların sayılmaya başlanmasıyla Biden farkı az da olsa eritmeye başladı. Metropol bölgelerindeki oylar yoğunlukla Biden'a gitmeye devam ediyor.
Arizona (11 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %86'sı sayıldı:
Trump: %47.6 - 1 milyon 317 bin 468
Biden: %51.0 - 1 milyon 410 bin 977
Arizona gecenin sürprizlerinden. Biden, 2016'da Trump'ın 11 Seçmenler Kurulu delegesini kazandığı eyalette yarışı önde götürüyor. Bu eyaleti bazı medya kuruluşları çoktan Biden'a verdi. Trump kampanyası ise bu duruma tepki gösterdi ve eyaletin hala ortada olduğunu savundu.
Bugün sayılan oylarla Trump, Biden'la arasındaki farkı yüzde 0.8 eritti.
Nevada (6 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %86'sı sayıldı:
Trump: %48.7 - 580 bin 605
Biden: %49.3 - 588 bin 252
Nevada'yı Biden'ın rahat kazanması bekleniyordu, ancak işler böyle yürümedi. Eyaleti Demokrat aday önde götürse de mevcut veriler beklenenden çok daha yakın. Nevada'da adaylar, 6 Seçmenler Kurulu delegesini kazanmak için yarışıyor.
Michigan (16 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %93'ü sayıldı:
Trump: %48.7 - 2 milyon 577 bin 192
Biden: %49.6 - 2 milyon 622 bin 108
Sabah saatlerinde Lansing'in bulunduğu Ingham County ve Detroit'in bulunduğu Wayne bölgelerindeki oylar sayıldıkça Biden, Trump ile arasındaki farkı kapamaya başlamıştı. Demokrat aday kısa süre önce bu kritik eyalette öne geçti.
2016'da bu eyaleti kazanamaması Hillary Clinton'ın yaşadığı hezimetin en büyük gerekçelerinden birisi sayılmıştı.
Wisconsin (10 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %99'u sayıldı:
Trump: %48.8 - 1 milyon 609 bin 879
Biden: %49.4 - 1 milyon 630 bin 389
Bu gece eyaleti Biden'ın kazandığının açıklanması bekleniyor. Trump kampanyası, oyların tekrar sayılması için başvuruda bulunacağını bildirdi.
Georgia (16 Seçmenler Kurulu delegesi):
Oyların %93'ü sayıldı:
Trump: %50.3 - 2 milyon 389 bin 867
Biden: %48.5 - 2 milyon 306 bin 880
Georgia'da da seçim çok yakın geçiyor, ancak New York Times ibresine göre Biden, aradaki küçük farkı kapayarak kazanacak. En kritik eyaletlerden biri olarak görülen Georgia 16 Seçmenler Kurulu delegesine sahip.
Maine (4 Seçmenler Kurulu delegesi)
Oyların %77'si sayıldı:
Trump: %42.7 - 284 bin 266
Biden: %54.1 - 360 bin 374
Birçok ABD medya organı, Biden'ın Maine'i kazanacağını öngördü. Biden, Maine'in 4 Seçmenler Kurulu oyunun en az üçünü alacak.
Alaska (3 Seçmenler Kurulu delegesi)
Oyların %47'si sayıldı:
Trump: %62.9 - 108 bin 231
Biden: %34.7 - 56 bin 849
Kuzey Carolina (15 Seçmenler Kurulu delegesi)
Oyların %95'i sayıldı:
Trump: %50.1 - 2 milyon 732 bin 120
Biden: %48.6 - 2 milyon 655 bin 383
21.46: Türkiye’nin önde gelen analistlerinden T24 yazarı ve Kadir Has Üniversitesi öğretim görevlisi Soli Özel, Joe Biden’ın seçimleri kazanarak yeni ABD Başkanı olacağını öngörürken, “Trump kazanmasa da Trumpizm kazanmış gibi duruyor” değerlendirmesinde bulundu.
ABD’de 3 Kasım’da açılan sandıkların birçoğunda oy sayma işlemi devam ediyor. Bunda milyonlarca oyun posta yoluyla kullanılmış olmasının da rolü büyük. ABD basını, hâlâ bir adayın öne çıktığını söylemek için yarışın çok yakın olduğunu belirtiyor. Bunun nedeni, seçimin devam ettiği Pennsylvania, Michigan, Wisconsin’ın da arasında bulunduğu 9 kritik eyalette sonuçların çok yakın olması ve sıklıkla değişiklik göstermesi.
Özel, Trump’ın da kaybettiğinin farkında olduğunu, bu sebeple de Biden zaferini engellemenin yasal yollarını aradığını belirtti.
“Trump kazanmasa da Trumpizm kazanmış gibi duruyor” değerlendirmesinde bulunan Özel, ABD’de son aylarda yaşanan tüm olaylara rağmen Trump’ın anketleri yanılttığına ve azınlıklardan, 2016’ya kıyasla daha fazla oy aldığına dikkat çekti.
Seçim sonuçlarının Yüksek Mahkeme’ye gideceğini öngören Özel, “Kim kazanırsa kazansın, ciddi bir meşruiyet sorunu yaşayacak” diye konuştu.
20.56: Cumhuriyetçi Parti lideri Kevin McCarthy, "Günün sonunda Trump 4 yıllığına daha Başkan seçilecek" dedi.
20.28: Nevada Eyalet Sekreteri, yarına kadar yeni sonuç açıklamayacaklarını duyurdu.
6 Seçmenler Kurulu delegesi bulunan Nevada'da mevcut durum şöyle:
Donald Trump: %48.7- 2 milyon 580 bin 605
Joe Biden: %49.3- 588 bin 252
Sandıkların %92'si açıldı
20.07: CNN projeksiyonuna göre Biden, Maine eyaletini ve 4 Seçmenler Kurulu oyundan en az 3'ünü kazandı.
19.55: Donald Trump, yeni Twitter paylaşımlarında bulundu;
"Pensilvanya, Wisconsin, Michigan... Her yerde Biden oyları buluyorlar. Ülkemiz için çok kötü"
"Pennsylvania'da 500 bin oyluk avantajımı ortadan kaldırmak için yoğun çalışıyorlar. Michigan ve diğerlerinde de öyle"
19.23: Joe Biden, seçim kritik eyaletlerinden Michigan'da (16 Seçmenler Kurulu delegesi) oy farkını açmaya başladı. CNN'in sonuçlarına göre Michigan'da mevcut durum şöyle:
Donald Trump: %48.9- 2 milyon 541 bin 943
Joe Biden: %49.5- 2 milyon 573 bin 254
Sandıkların %92'si açıldı
19.10: Demokrat aday Joe Biden; Arizona, Nevada, Michigan ve Wisconsin'deki yarışları önde götürmeye devam ediyor. Biden, bu eyaletleri kazanmayı başarırsa Pennsylvania ve Georgia'ya ihtiyaç duymadan 270 Seçmenler Kurulu oyuna ulaşıp ABD'nin 46. Başkanı olacak.
19.02: Sonuçların merakla beklendiği Pennsylvania'da oy sayımına hâlâ devam edilirken, Vali Tom Wolf, posta yoluyla gönderilen yaklaşık 3 milyon oyun henüz sayılmadığını belirtti. Wolf, “Sonuçları bugün bile öğrenemeyebiliriz” dedi.
Wolf, sayımdaki gecikmeye ilişkin, “En önemli şey, doğru sonuçlara sahip olmamız” derken, “Sonuçların adil olması ve kullanılan her oyun sayılmasını sağlamak için elimden gelen her şeyi yapacağım" ifadesini kullandı.
Ayrıca Vali, hemşehrilerinin ‘bu seçimin sonucuna güvenebileceklerini’ garanti etti.
18.53: Sosyal medya platformu Twitter, Trump'ın bu iddiasını gizledi ve etiketledi. "Dünya akşam birçok anahtar eyalette öndeydim, çoğunda bu üstünlük çok belirgindi. Bu eyaletlerin çoğu Demokratların kontrolündeydi. Sonra teker teker sürpriz oy yığınlarının sayılmasıyla bu üstünlük sihirli bir şekilde kayboldu. ÇOK İLGİNÇ. Bu arada anketçiler tarihi şekilde yanıldı" paylaşımının üzerinde 'şüpheli ve yanıltıcı olabilir' bilgisi verilirken, tweet kullanıcıların etkileşimlerine kapatıldı.
18.39: Demokrat başkan adayı Joe Biden'ın kampanya direktörü, "Seçimleri kazanma yolundayız" dedi. Kampanya Direktörü Jennifer O'Malley Dillon, Biden'ın seçimleri kazanmak için gerekli olan 270 Seçmenler Kurulu oyuna günün ilerleyen saatlerinde ulaşacağını öngördü.
18.11: Joe Biden, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Oyların tamamı sayılmadan dinlenmeyeceğiz" dedi
18.04: ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi başkan adayı Donald Trump, dün akşam birçok önemli eyalette öndeyken, "sürpriz oy yığınlarıyla" bu üstünlüğünün "sihirli bir şekilde kaybolduğunu" yazdı.
Twitter üzerinden paylaşımda bulunan Trump, "Dünya akşam birçok anahtar eyalette öndeydim, çoğunda bu üstünlük çok belirgindi. Bu eyaletlerin çoğu Demokratların kontrolündeydi. Sonra teker teker sürpriz oy yığınlarının sayılmasıyla bu üstünlük sihirli bir şekilde kayboldu. ÇOK İLGİNÇ. Bu arada anketçiler tarihi şekilde yanıldı" ifadelerini kullandı.
Trump, sabah saatlerinde yaptığı açıklamalarda da Demokratların hile yaptığı iddia etmiş ve seçimleri kazandığını ileri sürmüştü.
Trump, bugün sayılan oylarla Michigan ve Wisconsin gibi eyaletlerde şimdilik üstünlüğünü kaybetti.
17.02: Joe Biden, seçim boyunca rakibinin gerisinde kaldığı kritik salıncak eyalet Michigan'da öne geçti.
AP verilerine göre oyların yüzde 92'sinin sayıldığı Michigan'da durum şöyle:
Joe Biden: %49.3 - 2 milyon 483 bin 369
Donald Trump: %49.2 - 2 milyon 479 bin 400
Eyaleti Biden kazanırsa Michigan'ın 16 Seçmenler Kurulu delegesinin oyunu alacak ve Beyaz Saray'a giden yolda çok büyük bir avantaj elde edecek.
14.22: CNN'in aktardığına göre, oy sayımının sürdüğü 5 kritik eyalet olan Michigan, Pensilvanya, Wisconsin, Kuzey Carolina ve Georgia'da son durum şöyle:
Georgia:
Trump %50.5 2,381,870 oy
Biden % 48.3% 2,279,736
Geçmişte Cumhuriyetçilerin rahat kazandığı bu eyalette Trump’ın iki puanlık üstünlüğü sürüyor. Ancak sayım için bekleyen ve sonucu değiştirmeye yetecek sayıda oyun, Demokrat yoğunluklu büyük merkezlere ait olması, Georgia’yı her türlü sonuca açık hale getiriyor. Çarşamba günü öğleden sonra eyalette sonucun belli olması bekleniyor.
Kuzey Carolina:
Trump %50.1 2,732,120
Biden %48.6 2,655,383
Oyların yüzde 95’i sayıldı. Ancak, posta yoluyla kullanılan oyların ulaşması bekleniyor. Son tarih 12 Kasım. Dolayısıyla bu eyaleti kimin kazandığını görmek için bir haftaya kadar bir süre beklemek zorunda kalabiliriz.
Wisconsin:
Biden %49.2 1,585,174
Trump %49.0 1,578,053
Trump’ın 2016’da 22 bin oy farkıyla kazandığı bu çok kritik eyalette az farkla Biden lehine yüzde 49 - yüzde 49 bir yarış var. Green Bay gibi, çoğunlukla Demokrat eğilimli kentlerin sayımının sürmesi, Biden’ı eyalette daha umutlu hale getiriyor.
Pensilvanya:
Trump %55.0 2,969,504
Biden %43.6 2,350,664
Joe Biden burada Trump'ın 650 bin oy gerisinde. Ancak, konuşmasında memleketi olan Pensilvanya'yı kazanacaklarını iddia etti. Eyalette henüz sayılmamış bir milyondan fazla oy var. Sayım Cuma gününe kadar sürebilir. Sayılmamış oyların önemli bir kısmının Philadelphia, Pittsburg gibi büyük merkezlere ve postayla kullanılmış oylara ait olması Biden’ın eyalet ile ilgili umudunu canlı tutuyor.
Michigan:
Trump %49.8 2,354,510
Biden %48.5 2,289,990
Trump’ın mutlaka kazanması gereken eyalette her şey Trump’ın istediği gibi başladı. Ancak, büyük merkezler ve posta yoluyla kullanılan oylar sayılmaya başladıkça tablo değişmeye başladı. Eyaletin en kalabalık şehri olan Detroit’in de dahil olduğu Wayne County ve erken kullanılmış oyların sayımının Çarşamba gecesi, açıklanabilir seviyeye gelmesi bekleniyor.
12.46: Wisconsin eyaletinin Milwaukee bölgesinde yeni eklenen oylarla birlikte Joe Biden öne geçmeye başladı. Brown bölgesinde oyların sayılması bekleniyor.
Wisconsin'de şu anki durumda Biden yüzde 49.3, Trump'ı ise yüzde 49 olarak görülüyor.
12.09: Biden kampanyasından Trump'ın "Seçimi biz kazandık" iddiasına yanıt geldi. Biden kampanyası yöneticisi Jen O'Malley Dillon, yayımladığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
"Başkan'ın açıklamasındaki oy sayımını durdurma çabası çok çirkin, eşi benzeri görülmemiş ve hatalıydı. Çok çirkindi çünkü bu ABD vatandaşlarının demokratik haklarını ellerinden almak için bir çabaydı. Oy sayımı durmayacak.
11.46: Demokrat Temsilciler Meclisi Üyesi Alexandria Ocasio-Cortez, Trump'ın oy sayımı devam ederken "Seçimi biz kazandık" açıklamasına tepki gösterdi.
Ocasio-Cortez, Trump'ın açıklamaları için şunları yazdı: "Donald Trump'ın erken zafer iddiası tehlikeli, otoriter ve meşru değil. Oyları sayın, sonuçlara saygı duyun"
11.15: ABD basını, Biden'ın Maine'i kazandığını öngördü.
11.02: ABD basını, Biden'ın Arizona'da kazandığını öngördü. Trump, Arizona'yla ilgili olarak "Orada da çok canlılık var ancak 'birileri' Biden'ın zaferi diyor" demişti.
10.20: ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da açıklama yaptı. Açıklamada, seçimde hile yapıldığını iddia eden Trump, "Büyük bir kutlamaya hazırlanıyorduk, bir anda durduruldu. Dışarı çıkıp kutlama yapmaya hazırlanıyorduk. Böyle bir oy, böyle bir başarı. Bu ülkenin vatandaşları rekor sayıda katılım gösterdi. Beklemediğimiz eyaletlerde zafer kazandık. " dedi.
Trump, henüz erken oyların sonuçlanmadığı Georgia'yla ilgili olarak "Georgia'yı kazandığımız çok açık" dedi. Trump, sayımın durdurulduğu pensilvanya ile ilgili "Büyük bir farkla kazanıyoruz" dedi. Trump, Fox News'un Biden'ın kazandığını belirttiği Arizona'yla ilgili, "Arizona'da çok canlılık var ama 'birileri' Biden zaferi diyor" dedi. Ohio, Florida ve Teksas'taki galibiyeti kutlayan Trump, Kuzey Carolina'da da "büyük zafer kazandık" dedi.
"Yüksek Mahkeme'ye başvuracağız"
Trump, "Bu seçimi kazandık. Şimdi tek yapılması gereken şey, seçimin dürüstlüğünün sağlanması. Ciddi bir hileden bahsediyorum. Yüksek Mahkeme'ye başvuracağız ve oy sayımının durdurulmasını talep edeceğiz. Kazanacağız ve bana sorarsanız zaten kazandık" dedi.
09.39: CNN'in projeksiyonlarına göre, Florida, Teksas gibi kritik eyaletlerde galibiyetin ardından Trump ve Biden arasındaki Seçmenler Kurulu delegeleri farkı azaldı. Delegelerde son durum şöyle:
Joe Biden: 220
Donald Trump: 213
09.24: CNN, Biden'ın Rhode Island'ı kazandığını öngördü. Rhode Island'da 4 Seçmenler Kurulu delegesi bulunuyor.
09.09: Beyaz Saray Basın Sözcüsü Kayleigh McEnany, Fox News’a yaptığı açıklamada, Trump kampanyasının bu gece “büyük bir zafer” beklediğini söyledi. McEnany, Trump’ın Nevada ve Minnesota’yı kazanacağına inandıklarını söyledi.
McEnany, sonuçların açıklanmasının zaman alacağı beklenen pensilvanya, Wisconsin ve Michigan için de galibiyet öngördüklerini söyledi.
McEnany, “Seçmenimiz Seçim Günü’nde oy veriyor. Bugün Amerikan halkının konuşup Başkan Trump’ı destekledikleri gün” dedi.
08.59: Twitter, ABD Başkanı Trump'ın "Seçimi çalmaya çalışıyorlar" yazdığı tweete dakikalar içinde "doğruluk kontrolü uyarısı" işareti koydu. Uyarının gerekçesi olarak "Bir seçime ya da başka bir toplumsal sürece katılma konusunda yanlış yönlendiriyor olabilir'" gösterildi.
08.51: Joe Biden'ın konuşma yaptığı sırada Donald Trump'da Twitter'dan kısa süre içinde açıklama yapacağını duyurdu. Trump, şunları yazdı: "Bu gece bir açıklama yapacağım. Büyük bir ZAFER.
Öndeyiz ama seçimi ÇALMAYA çalışıyorular. Bunu yapmalarına izin vermeyeceğiz. Sandıklar kapanmadan oylar sayılamaz!"
08.45: Joe Biden, eşi Jill Biden ile birlikte Delaware, Wilmington’daki Chase Center'da kısa bir konuşma yaptı. Joe Biden, “Bulunduğumuz noktadan memnunuz. Bu seçimi kazanma yolunda olduğumuzu biliyorum." dedi.
Erken gönderilen oyların kritik rol oynayacağını dile getiren Biden, sonuçların öğrenilmesinin perşembeyi bulabileceğini ifade etti ve seçmeninden sabırlı olmasını istedi. Biden, ellerindeki mevcut sonuçlara göre Arizona’yı kazandıklarını Michigan ve Wisconsin’dan da gördüklerinin olumlu olduğunu ifade etti.
"Bu seçimin sonucunu belirlemek bana veya Trump'a kalmaz" diyen Biden, "Sonucu ABD halkı belirleyecek" diye konuştu
Biden, şu anda ortada görünen pensilvanya eyaletini de kazanacaklarını ifade etti. pensilvanya’nın seçimlerin kaderini belirleyebileceği konuşuluyor. Biden, “İnanmayı bırakmayın, biz bu seçimi kazanacağız” dedi.
08.41: CNN, Donald Trump'ın Florida'yı kazandığını öngördü. Florida'da 29 Seçmenler Kurulu delegesi bulunuyor.
08.33: AP'nin projeksiyonlarına göre Biden, Minnesota eyaletini ve 10 Seçmenler Kurulu delegelerini kazandı. Biden son günlerinde Minnesota için ekstra mesai harcamıştı. Bu vesileyle AP'nin tahminlerinde Biden 223 Seçmenler Kurulu oyuna yükseldi.
08.26: AP, Donald Trump'ın kritik salıncak eyaletlerden olan Iowa'yı kazandığını öngördü.
08.24: CNN, Donald Trump'ın Idaho'da kazanacağını öngördü.
08.16: Joe Biden ve eşi Jill Biden, yerel saatler 12.30'da Delaware, Wilmington'daki etkinlik alanından açıklama yapacaklarını duyurdu.
08.14: CNN'in öngörülerine göre, seçmenler kurulunda son durum şöyle:
Joe Biden: 205
Donald Trump: 132
08.13: Fox News, ABD Başkanı Donald Trump'ın Teksas'ta kazandığını öngördü. Fox aynı zamanda Joe Biden'ın kritik eyaletlerden biri olan Arizona'yı kazandığını öngördü.
08.06: AP, Joe Biden'ın Hawaii'yi kazandığını öngördü.
08.03: ABD basını, Trump'ın Ohio'da kazandığını öngördü.
08.01: Biden'ın Delaware, Wilmington’daki Chase Center’ın otoparkında yapılacak seçim gecesi etkinliği için hazırlıklar başladı. CNN’in haberine göre katılımcılardan biri önce dün gece etkinliğe davet edileceğini bildiren bir e-posta, ardından bu akşam yerel saatle 21.00 civarında bir onay e-postası aldı.
ABD'de 59. başkanlık seçimlerinde sonuçlar merakla beklenirken, Cumhuriyetçi Aday Donald Trump gününün çoğunu Washington'da geçiriyor, Demokrat Aday Biden ise Pennsylvania mitinginin ardından seçim sonuçlarını izlemek üzere Delaware eyaletine geçecek.
Trump, bugün Washington DC yakınlarındaki Virginia'nın Arlington kentinde bir seçim merkezini ziyaret etti. Bazı eyaletlerin postayla 3 Kasım'a kadar kullanılan oyları, seçimden sonra da kabul etme kararını eleştiren Trump, "3 Kasım gecesi sonuçları öğrenme hakkımız var. Bu seçimleri tüm dünya izliyor" diye konuştu.
Trump, programın ardından döneceği Beyaz Saray'da seçim sonuçlarını takip edecek. Kazanması durumunda Trump'ın hitabını ve kutlamasını Beyaz Saray'da yapması bekleniyor. ABD Başkanı Trump'ın eşi Melania Trump ise, oyunu Florida'nın Palm Beach kentinde kullandı. Eşi Donald Trump'ın erken oy kullandığını anımsatan Melania Trump, kendisinin seçim gününde oy kullanmayı tercih ettiğini belirtti.
Öte yandan, Demokrat aday Joe Biden bugün son kez seçimler için en kritik eyaletlerden Pennsylvania'da miting düzenledi. Ardından seçim sonuçlarını takip edeceği Delaware eyaletine geçecek olan Biden, seçimlerden zaferle çıkması durumunda konuşmasını da burada yapacak.
22:32 - 'Olası gösterilere karşı' sokaklarda Ulusal Muhafız birlikleri konuşlandırıldı
ABD'de başkanlık seçimleri için oy kullanma işlemi devam ederken, ülke genelinde seçim sonrası olası protestolara karşı önlemler arttırılıyor.
Bu kapsamda, çok sayıda Ulusal Muhafız birlikleri zırhlı araçlarla Chicago, Atlanta, Philadelphia'da şehir merkezine konuşlandırıldı. Seçim sonrası yaşanabilecek şiddet olaylarına karşı önlem alındığı bildirildi.
22:14 - Trump: Kazanmak kolay, kaybetmek hiç kolay değil
ABD Başkanı Donald Trump, Virginia eyaletindeki Arlington'da bulunan kampanya merkezine bir ziyaret gerçekleştirerek, ekibine teşekkür etti ve seçimlere ilişkin açıklamalarda bulundu.
Trump, gazetecilere yaptığı açıklamada "Henüz bir zafer ya da yenilgi konuşması düşünmüyorum. Kazanmak kolay ama kaybetmek benim için asla kolay değil" ifadelerini kullandı.
"Bu gece muhteşem bir gece yaşayacağız" diyen Trump, seçim sonuçlarını erken öğrenme haklarının olduğunu belirterek, sonuçların geciktirilemeyeceğini de sözlerine ekledi.
Ona oy vermeyen Amerikalılara mesajının ne olacağı yönündeki soruya Trump, "Herkes bir araya gelmeli ve bence başarı bizi bir araya getiriyor" yanıtını verdi.
22:14 - ABD başkanlık seçimine yoğun katılım: Trump-Biden kutuplaşması köylerden gelen ilk sonuçlara yansıdı ABD'de çoğu posta yoluyla olmak üzere yaklaşık 100 milyon seçmenin erken oy kullanmasına rağmen bugün seçim gününde seçim merkezleri önünde uzun kuyruklar oluştu. İlk sonuçların geldiği New Hampshire eyaletinde iki köy zıt tercihlerde bulundu.
ABD'de Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Başkan Donald Trump ile Demokrat Parti'nin adayı Joe Biden arasındaki 59. başkanlık seçimi için oy kullanma işlemleri başladı.
Doğu Yakası saatiyle 06.00 (TSİ 14.00) itibarıyla sandığa çağrılan seçmenler, ABD Başkanı'nın yanı sıra Kongre'nin iki kanadı olan 435 sandalyeli Temsilciler Meclisi'nin tamamı ile 100 üyeli Senato'daki 35 sandalye için de oy veriyor.