Arabulucuk sınavında hukuksuzluk iddiası

2 yıl önce gerçekleşen arabuluculuk sınavı sonrası puanlama sisteminin değişmesinden kaynaklı belgeleri iptal edilen hukukçular, hukuksuzluk yapıldığını ileri sürdü ve yaptıkları açıklama ile karardan dönülmesini istedi.

24 Kasım 2019 tarihinde Adalet Bakanlığına bağlı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından Hacı Bayram Veli Üniversitesi aracılığıyla düzenlenen ‘arabuluculuk’ sınavı katılan bazı hukukçular hukuksuzluk yapıldığını ileri sürdü.

İzmir Barosu’nda yapılan basın toplantısında soruların iptali üzerine Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nin yeniden puanlama yaptığı ve ilk değerlendirmede 91 olan baraj puan ikinci değerlendirmede 92,78’e çıkarıldığı dile getirildi. Açıklamada puan değişikliğinden kaynaklı 2 bin 500’ten fazla belgesinin iptal edildiği ifade edildi.

‘Arabuluculuk Sınavı Mağdurları’ adına ortak basın açıklamasını Av. Betula Turan tarafından okundu. Açıklama şu şekilde:

“24.11.2019 tarihinde Adalet Bakanlığına bağlı Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından Hacı Bayram Veli Üniversitesi aracılığıyla Arabuluculuk sınavı yapılmıştır. Öncelikle katılan herkesin hukukçu olduğu böyle önemli bir sınavın ÖSYM yerine bu konuda deneyimsiz ve sınav kültürü olmayan bir kuruma hazırlatılması ile başlayan bu süreç Daire Başkanlığı tarafından çok kötü yönetilmiş ve gelinen noktada pek çok meslektaşımızın mağduriyetine yol açmıştır.

Bu sınav sonucunda 6271 kişi başarılı sayılarak arabuluculuk siciline kayıt edilmiştir.

Ancak bu sınavda sorulan soruların bir kısmının hatalı ve birden fazla cevabı olan sorular olması sebebiyle bu soruların iptali istemiyle sınava katılan bir çok avukat tarafından idari davalar açılmıştır. Açılan davalar sonucunda Ankara 9.İdare Mahkemesi kararı ile üç soru hatalı bulunarak iptal edilmiştir. Mahkeme kararı ,hatalı üç sorunun puanının diğer sorulara dağıtılarak yeniden değerlendirme yapılması yönünde olmuştur.

Soruların iptali üzerine Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından yeniden değerlendirme yapılmış, 88 puan ve üzeri alan adaylara sicil kaydı için UYAP portal üzerinden kayıt başvurusunda bulunması ve aidatların ödenmesi için 07.10.2021 tarihinde kısa mesaj gönderilerek bilgilendirme yapılmıştır.

Gelen bilgilendirme üzerine arabulucu adayları başvurularını tamamlamış ve gereken aidat ödemelerini gerçekleştirmişlerdir. Kendilerine Daire Başkanlığı tarafından bir aday sicil numarası da verilmiştir. Bu süreçte ilgili kurumla her iletişime geçildiğinde tüm adaylar için güvenlik soruşturmasının başladığını sonuçlandığında sicile kayıt işleminin tamamlanacağı bilgisi verilmiştir.

Gelinen aşamada sürecin sonlanması beklenirken Hacı Bayram Veli Üniversitesi’nin yeniden puanlama yaptığı belirtilmiş, bu puanlamaya dayanılarak ,07.10.2021 tarihinde mesaj gönderilen ve sicil aidatını ödeyerek başvuruda bulunan 3.000’e yakın adaydan 431 kişi hariç geri kalanı yine başarısız ilan edilmiştir. İlk değerlendirmede 91 olan baraj puan ikinci değerlendirmede 92,78’e çıkarılmıştır. İptal edilen soru sayısı dikkate alınarak baraj puanının 91’in altına indirilmesi gerekirken aynı sınava iki farklı baraj puanı uygulanarak barajın yükseltilmesi bu kez ilk değerlendirmeden de daha büyük bir hukuki garabete ve mağduriyete yol açmıştır. Ankara 9.İdare Mahkemesinin İptal kararı gereği gibi yerine getirilmemiştir.

Tek bir sınav yapılmış, bu sınav iki kez değerlendirilmiş ve aynı puanı alan hukukçulardan bir kısmı kazanılmış hakları korunarak iki yıldır arabuluculuk faaliyeti yaparken onlarla aynı başarıyı göstermiş olmalarına rağmen bir çok hukukçu başarısız ilan edilerek Eşit İşlem ilkesine aykırı davranılmıştır. Üstelik bu süreç baştan sona şeffaflıktan uzak yürütülmüş, sınav kitapçığı ve cevap anahtarı sınavdan 2 yıl sonra yayınlanmıştır. Yine yapılan ikinci değerlendirme sonrası kazanılmış hakkı korunan arabulucuların yeni puanları da açıklanmamıştır.

Konuyla ilgili çözüm üretilmesi talebiyle ilgili tüm kurumlara yazılı ve sözlü iletişim kanallarıyla ulaşılmaya çalışılmış ancak bir çözüme ulaşılamamıştır.

Gelinen noktada Mahkeme kararının gerektiği gibi uygulanmaması nedeniyle bireysel itiraz ve dava yoluyla işlemin iptali için yargı yoluna başvurularımız başlamıştır. Ancak bu durum hem devletimiz aleyhine mali külfetlere neden olacak hem de Arabuluculuk müessesesinin getiriliş amacına aykırı olarak Yargı organlarının yüklerini artıracaktır.

Bugün burada toplanmamızın amacı Mahkeme kararı sonrası başarılı bulunduğu için aidat ödemesi yaparak sicile kayıt başvurusu yapan 3.000’e yakın arabulucu adayı adına , 2019 yılında yapılan sınavda hatalı soruları doğru yaparak sicile kayıt hakkı kazanan meslektaşlarımıza verilen hakkın Eşit İşlem ilkesi gereği bizlere de verilmesi konusundaki haklı talebimizi kamuoyuna duyurmak ve mevcut arabuluculardan ve tüm hukuk camiasından bu konuda destek beklediğimizi bildirmektir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur.”

‘ŞEFFAFLIKTAN UZAK BİR YAKLAŞIM VAR’
Basın toplantısında konuşan İzmir Barosu Başkanı Av. Özkan Yücel de şunları söyledi “Aslına bakarsanız bunu bir sınav yapılması ya da mesleğe kabul üzerinden değerlendirmiyoruz. Bu aslında hukuk devleti çıtasının nerede kurulduğuna ilişkin bir şey. Bir sınavı yapmayı beceremeyeceksiniz, sınav sonuçlarını değerlendirmeyi beceremeyeceksiniz, eşit konumda olan insanların bir kısmını sistemin içine alacaksınız bir kısmını dışında tutacaksınız ve sonra da bunun adına hukuk devleti ya da demokrasi diyeceksiniz. Böyle bir anlayışı kabul etmemiz mümkün değil. Çünkü hukuk devletleri şeffaftır. Hukuk devletleri açıktır. Her yurttaş tarafından nasıl bir uygulama ile karşı karşıya olunduğunun bilinmesi gerekir. Aidat yatırılması istendikten sonra meslektaşlarımızdan istenen bir başka garabet daha var. Yıllardır avukatlık yapan, belli bir sicilin üzerindeki avukatlara “sizin hakkınızda güvenlik soruşturması yapıyoruz” demek kimsenin haddine değil. Bir güvenlik soruşturmasına tabii tutarak avukatları arabuluculuk yaparsın ya da yapamazsın değerlendirmesine tabii tutmak kimsenin haddine değil. Çünkü meslektaşlarımız zaten yasalara uygun biçimde avukatlık yetkilerini ellerinde tutan bu yetkilerini kullanan, mahkemeler nezdinde her yurttaşı savunabilecek durumda olan insanlardır. Avukatlar açısından bu güvenlik soruşturması denen garabetin de tümüyle ortadan kaldırılması gerekir. Sayı kotasının konulma amacı da ya da bugün itibarı ile o sayı kotasının geçerli olup olmadığı da tartışılır bu noktada. Çünkü sınavı yapılmasının üzerinden iki yıldan fazla bir zaman geçti. Geçen zaman içinde çok sayıda dosyanın arabuluculuk müessesine taşındığı, bütün itirazlara rağmen alanların genişletildiği, yeni yeni alanların arabuluculuğa dahil edildiği hepimiz tarafından biliniyor. Sayının neye göre belirlendiği, görevlendirmelerin neye göre yapıldığı konusunda da şeffaflıktan uzak bir yaklaşım var. Bütün bunların sürecin içindeki kurumlarla görüşerek çözülmesi gerektiği konusunda bir fikriyata sahibiz. Umarım bunların hayata geçirilmesi mümkün olur."