Büyükşehir Meclisi'nde İZBETON tartışması! Soyer,' Türkiye'ye örnek bir dönüşümü İzmir hayata geçirmiştir'
İzmir Büyükşehir Belediyesi Mart Ayı Olağan Meclis Toplantısı'nda toplantı sonu bağımsız konuşmada İZBETON tartışması gündeme geldi. Tartışmanın ardından Başkan Soyer' Türkiye'ye örnek bir dönüşümü İzmir hayata geçirmiştir' dedi.
Nur DAYI/İZMİR GÜNDEMİ-İzmir Büyükşehir Belediyesi Meclisi’nin Mart ayı olağan toplantısının ilk birleşimi gerçekleştirildi. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer idaresinde yapılan oturumda gündem sonu konuşmada, siyasiler Kentsel Dönüşümde İZBETON konusu gündeme getirdi.
BİZ SÖZLEŞMEYİ DE GÖRMEDİK
AKP Çiğli Meclis Üyesi Hüsnü Boztepe 91 dönümlük arazisine çalışanları için toplu konut yapımını meclis gündemine taşıdı Boztepe, "Değerli arkadaşlar Çiğlide 2021 yılında Ege Şehir Planlamaya arsa verdik. Bu arsayla ilgili 2 ay önce temel atıldığını belirtmiştiniz. Bizde herhangi bir temel atılmadığını gördük. Burada 2 parsel var. Bu 2 parseli de Ege Şehir Planlamaya verdik orayı yapacak ve çalışanlarımıza daha ucuz konut yapılması için verdik. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin çalışanlarının ya da herhangi bir konutunu göremiyoruz. Meclis kararı ile verdik arsayı. Kat karşılığı sözleşmesi ile çok düşük bir bütçe ile verildiğini duyduk. Biz sözleşmeyi de görmedik. Bu konuyla ilgili İzmir Büyükşehir Belediyesi meclisinden bilgi verilmedi" dedi.
Yapılması Gereken Planlı Dönüşüm
AK Parti Grup Başkan Vekili Özgür Hızal meclis toplantısında kentsel dönüşüme dikkat çekti. Özgür Hızal"Asrın felaketi dediğimiz hepimizi derinden üzen deprem felaketi ile karşı karşıyayız. Bu felaket bize İzmir yerel yöneticileri olarak deprem gerçeği ile bağlantılı olarak dönüşüm gerçeğini hatırlattı. İzmir ölçeğinde hatta İzmir ölçeğinden daha küçük şehirlerde bir dönüşümü tek başına yerel yönetimin yapması mümkün değil. Vatandaşın, yerel yönetimin hamlesi ile yapacağı bir şeydir. Vatandaş dönüşüm noktasında belediyeye, ne noktada güveniyorsa adım atar. İzmir bir deprem kenti, diri fayların bulunduğu her an deprem yaşayabileceğimiz gerçeği söz konusu. Deprem kapımızda. İzmir'de ki yapı stoku yüzde 85'i depreme dayanıklı değil. İzmir’de kentsel dönüşümde başarısızsınız.. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin yapması gereken planlı dönüşüm. İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak bütçemizin yüzde 10'unu kentsel dönüşüme vereceğiz dediniz,bizim için olumlu ama eksik bir durum. Bu güne kadar kentsel dönüşüme bütçe ayıramadınız ayırmış olsaydınız bugün durum çok farklı olurdu. Şuan hiçbir eleştiriyi yapmıyor olacaktık. Kentsel dönüşümde çok önemli kaynak ayırın dediğimizde, karşımıza bir şirket çıktı. İZBETON. 'dedi.
KENTSEL DÖNÜŞÜME BÜTÇE AYIRMADI
Özgür Hızal Kentsel dönüşümde İZBETON’un ilk oylamasında biz oy birliği verildiğine dikkat çekti. Özgür Hızal "Müteahhitler, iş dünyası ihaleye katılmıyor 'İZBETON eliyle bu işi yapalım' dediniz, 'tamam' dedik. 'İZBETON güçlü bir kuruluş bu işi yapar' dediniz İZBETON'a oy çokluğu ile verdiniz. Yıllar geçti İZBETON'un performansına baktığımızda İZBETON kendi bütçesinden kaynak ayırmadı İzmir Büyükşehir Belediyesi kaynak ayırmadı. Hukuki olmadığını söylediğiniz bir kooperatif modeli ile karşımıza çıktınız. Bir taraftan iş dünyasının işin içinde olduğunu söylediğiniz ve bu aslında bir finans modeli dediniz bu aslında çok daha acıydı. İzmir Büyükşehir Belediyesi bütçesel olarak kentsel dönüşüme bütçe ayırmadığı anlamına geliyor."dedi.
İZBETON BAŞKA NELER YAPIYOR
İZBETON'un gayrimenkul işine giriştiğini söyleyen Özgür HIZAL,"Asli işi alt yapı yatırımlarını yapıyor. Birde kentsel dönüşüm işini verdik. İZBETON asli görevlerini yaparken başarısız oluyor bunun yanında gayrimenkul işine de giriyor. . Elime bir tapu senedi geçti. Bu senette İzmir ili Bornova ilçesi Erzene mahallesinde bir gayrimenkul. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne kayıtlıyken İZBETON’a 39 milyona satılıyor. Nasıl satılmış, ihaleye girmiş bir encümen kararıyla satılmış. Bu ihaleye sadece İZBETON girmiş. Bu ihaleye hiçbir firma girmemiş. Bir tek sadece İZBETON girmiştir.Yeri kıymetli bir yer, burada bir inşaat yapılmak isteniyor. Ağaçların olduğu bir yerde. Araştırma neticesinde bir inşaat yapılmak isteniyor.İZBETON burada ne yapacak diye baktık ve elimize bir taşınmaz satış sözleşmesi geçiyor. İZBETON ile x firma arasında yapılmış. Bir kat karlılığı bir firmaya veriliyor. İşe gediğinde kooperatif işe geldiğinde kat karşılığı inşat sözleşmesiyle kim olduğunu bilmediğimiz ve bizim denetimizde olmayan bir modelle finans yaratıyor ve buralar veriliyor Hatta orada ağaçları kesmek için bir takım bürokratik işlemler de yapılıyor. O ağaçlar oradan kesilemiyor çünkü o gayrimenkulde haciz var. O yüzden o ağaçlar kesilemiyor. Hacizler vergi dairensin. Neden kaldırmıyorlar çünkü nakit yok. Bu finanslarla herhalde o hacizleri kaldıracaklar. Bu şekilde bu şehirde maalesef kentsel dönüşüm konusunda başarılı olamayız. İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin bir meclis üyesi olarak söylüyorum, sizden ricam bu modelle ilgili şapkanızı önünüze koyun ve revizyon yapalım bu işler hızlansın. Bu alanlar bitsin yeni alanlara geçelim. İzmir’i dönüştürmemiz gerekiyor. Deprem kapımızda’’ dedi.
KOOPERATİF ELİYLE HAK DAYANIŞMASIYLA DÖNÜŞÜM
CHP 'li Meclis Üyesi İrfan Önal, AK Parti ve MHP grubundan gelen eleştirilere yanıt vererek, ‘’Biz o gecekondu bölgelerinde de en az yeri olan insana bile bir daire çıkarma konusunda ısrarlarımızı sürdürdük. Bu müteahhitlere karlı gelmedi. Hiç kimse karlı bulmadığı için buralara girmedi. İhalelere kimse katılmazken burada liranın değer kaybı vardı ancak bunlar üzerinden siyaset yapmadık. Cumhur ittifakının depremi konuşurken şaşkınlıkla izliyorum biz hükümet olarak başarısız olduk siz girdiniz bizim eksiklerimizi kapatınız der diye bekledim ama onlar yine siyaset yaptılar.O gün konuşulan konular kendi şirketlerimiz eliyle bu dönüşümü yapabilir miyiz diye düşündük ve AK Partili arkadaşlar da destek verdi. Başarısız olacağımızı düşündükleri için destek oldular. İZBETON’un bulduğu bir modelle başarılı olunduğunu görünce eleştirilere başladılar. Biz kimsenin girmediği yerlere girdik ve inşaatlar devam ediyor. Biz 10 yıldır dönüşüm serüvenimizde 4 bin 500 konutu devam eden bir seyir var. Biz büyükşehir eliyle dönüşüm işini üstlendik ve bütün belgelerde çalışmalarımız var. Kooperatif eliyle halk dayanışmasıyla dönüştürmek için öneri verdik. Daha iyi öneriniz varsa söyleyin. Siz Uzundere’yi riskli alan ilan ettiniz. Biz oradaki hak sahiplerini konut sahibi yapmak için uğraşırken siz boş alanlara yaptığınız daireleri sattınız’’ ifadelerine yer verdi.
MİŞ GİBİ İMZALAR
İZBETON gayrimenkul aldı eleştirilerine yanıt veren İrfan Önal, ‘’Bizim satılığa çıkardığımız yerle ilgili teklif cazip gelmeyince insanlar katılmadı. İZBETON açık ihaleye katılıp işi almış. Hüsnü bey İzmir’de kat karşılığı arsaların yüzde 50’ye gittiğini söyledi. İZBETON İzmir Büyükşehir Belediyesi'nin hiçbir müteahhittin girmediği yerleri alıp kat karşılığı veriyor. Özgür beyde olan bilgiler bende yok. Buralardan yaratılan finans ile İzmir’e yatırım geliyor. Miş gibi imzalarla zan altında bırakmayın. Kat karşılığı yapılan yerlerde yaratılan bütçe yine İzmir’e gidiyor. Bizim eleştirilecek yönlerimiz olabilir ancak bir konunun bir kısmını kesip diğer konularda bağdaştırıp ithamlarda bulunuyorlarsa devamını getirsinler. Bizim yıllardır süren bir temel atma durumu yok. Geçen sene ilk temeli atılan Örnekköy yüzde 8’in üstünde olduğunu düşünüyorum’’ dedi.
YETERSİZ OLDUĞUMUZU BİLMEMİZ GEREKİYOR
Sayılar duyguları ifade etmiyor çıkışında bulunan AKP'li Erhan Çalışkan, "Sayılar suçlamaz. Türkiye'de 28,5 milyon yapı var 15 milyonu 99 öncesi yapılmış 13,5 99 sonrası yapılmış. 2011 yılın Şehircilik Bakanlığı bir çalışma yapmış 6.7 milyon yapı dönüştürmem gerekiyor demiş. Dönüşüm oranı %49 Türkiye'de. İstanbul'da 2 milyon 388 bin yapı dönüşmesi gerekiyormuş. İzmir'e baktığımız zamanda 700 bin civarı dönüşmesi gerekiyor ama dönüşen 58 bin. 57 bini yasa sonucu vatandaşlar kendisi dönüştürmüş. Türkiye'de 2 konuttan biri dönüşürken İstanbul'da 4'te biri dönüşmüş. İzmir'de 12 de biri dönüşmüş. Birbirimizi suçlamadan bizim İzmir olarak İstanbul'dan 3 kat gerisinde olduğumu. Türkiye ortalamasında çok daha gerisinde olduğumuz ortaya çıkıyor. 6 dönüşüm projesinde dönüştüreceğiniz bina sayısı 16 bin 360. İzmir yeterlimi değil mi, burada tartışacağımız bir konu değil ama yetersiz olduğumuzu bilmemiz gerekiyor" dedi.
SANDAL’DAN TOKİ’YE TEPKİ
Bayraklı Belediye Başkanı Serdar Sandal ‘’İZBETON meselinin arkasında sistematik bir kötülük var. Kamu kurum ve kurumlarında özellikle muhalefetteki yerel yönetimleri dışarıda bırakan bir iş organize ettiğinizde farklı sonuçlar çıkabiliyor. Ben Bayraklı Belediye Başkanıyım kamu bankalarından kredi alamıyorum. Belediyenin bütün taşınmazlarına haciz konarak ve satışı engellenerek belediyelerin nakite ulaşmasıyla ilgili ciddi tedbirler alınıyor. Bir şirketin finansa ulaşmakla ilgili işlerini farklı yöntemle nasıl söylediklerini dinledik ama aynı siyasi irade politika faizi fonlara ve bankalara faizi 8,5 iken onlar 22’yle hazineye satıyorlar ama belediyede bu tür kısıtlamalardan sonra bu tür finans arayışlarında eleştirme cüretlerini bulabiliyorlar ki buradaki satış kamuya yapılan bir satış. En hassas olduğumuz noktalardan biri Bayraklı’daki rezerv alanı. Orada TOKİ konut yapıyor ama orada TOKİ arsa satıyor. Benzinlik yeri diye arsa satıyor. Depremzede için size verilen bu araziyi satarken buradan alınan parayla depremzedeye mal ettiğiniz konutların fiyatlarını düşüyor musunuz, hayır?’’ dedi.
ARSALARIMIZ HAZIR
Elazığ depreminde yapılan yardımlarla 30 Ekim depreminde Bayraklıya yapılan yardımları sayısal olarak karşılaştıran Serdar Sandal, ‘’Hepimiz İzmir için çalışıyoruz ama ben Bayraklı Belediye Başkanı olarak söylüyorum bizim sesimiz duyulmuyor. Sadece burada doğruyu yansıtmayan bilgilerle bizleri karalamak için ellerinden geleni yapıyorlar. Nasıl Elazığ afete maruz bölge ilan edildi ve insanların evleri afet kapsamında yapılıyorsa Bayraklı’da da yapılsın. Depremzedeye kredi verdiniz 0,89, müteahhite ise 0,69’dan verdiniz. İkisi arasındaki temel fark. Gelin bizim arsalarımız hazır afet kapsamında bu konutları yapsın biz de diyelim ki eşitsiniz. Size oy vermeyenlere de aynı mesafede duruyorsunuz diyelim’’ ifadelerine yer verdi.
DEPREME EN ÇOK DİRENÇLİ KENT ADAYI İZMİR
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Soyer, meclis sonunda yaptığı açıklama yaptı. Başkan Soyer, ‘’Çok verimli bir toplantı oldu. Bugünkü oturumda bütün kararların oy birliği ile alınması nedeniyle meclis üyelerimize teşekkür ediyorum. Bu Türkiye’ye örnek gösterilecek bir iyilik halidir. İftarla söylemeliyim ki şu anda Türkiye’de depreme en çok dirençli kent adayı İzmir’dir. İzmir’de mikro bölgeleme çalışması, depremsellik ve zemin hareketliliği çalışması, deprem güvenlik karnesi verilmesi hususunda çalışan akademisyenler uzun uzun çalışmaları anlattılar ve bürokratlarımız çalışmaları anlattılar. İzmir Büyükşehir Belediyesi depreme dirençli kent olma noktasında en hazır belediyedir. Belki İzmir Büyükşehir Belediyesi müteahhit payını yükseltseydi çok daha hızlı yol alırdı, yerinde dönüşüm ilkesini bir tarafa bıraksaydı, belediyenin uzlaşıcılık yapması ilkesini korumasaydı bugüne kadar çok daha fazla yağabilirdi.İzmir Büyükşehir Belediyesi ilkeli bir duruş gerçekleştirdi. Bu ülkeli duruş, bütün Türkiye’ye örnek olmalı. Az sayıda kentsel dönüşüm binasına imza atmış olabilir, ama ilkeli duruşun eseridir. Biz ne verilen payı arttırdık ne de başka bir yan yola gittik. Biz İZBETON’u devreye soktuk. Biz müteahhitlerin karşısında İZBETON’u koyduk. 5 bin civarında bina kentsel dönüşümde yol aldı. İZBETON’un kasası senin de benim de kasam. İzmir Ege şehir planlama ile çok büyük projelere imza atacak ." dedi.
BEDELİ MİLLET ÖDER
Başkan Soyer,"Bizim kaderimiz deprem, fay hatları üzerinde yaşamak. Depremde ölmek kader değil, ya cehalettir ya hıyanettir. Güvenilir sağlıklı binalar yapmak mümkündür. İZBETON’un yaptığı kentsel dönüşüm diyorsunuz. Şu anda tarım alanları üzerine beton atılıyor. Orada 1 yıl içinde 320 bin bina yapacağız diyorlar. Yaptıklarınız yapacaklarınızın teminatıysa o deprem vergileri yollara gitti Hatay havaalanına gitti, o havaalanına ne oldu? Bütün ova çökmüş durumda. Havaalanı patladığı için acil yardım indirilemedi. Eğer devleti yönetenler yanlış bir irade ortaya koyarlarsa bedeli millet öder. Doğayla kavga ederek değil, akılla çözüm üretmeliyiz Halk konut Türkiye’ye model olacak bir kentsel dönüşüm modelidir. Tamamen kamu ve kamu şirketleriyle ve gücüyle vatandaşın aracısız kentsel dönüşümünü yapması demektir. İZBETON yüzde 1 kar alır. Türkiye'ye örnek bir dönüşümü İzmir hayata geçirmiştir. Ben 10 yıl Seferihisar’da, 4 yıl burada görev yaptım. Öyle bir denetleniyorsunuz ki. Hem belediye şirketleri, hem şahsi mal varlığınız. İsteseniz de denetimden kaçamazsanız. Bize mikroskopla bakıyorlar, zerre kadar toz kondurun bakın ne oluyor. Biz toz kondurmadan yola devam edeceğiz’’ dedi.