Fokların yuvasındaki demir kazığa itiraz!
Karaburun Mordoğan'daki Akdeniz Foklarının yaşam alanlarına dikilen demir iskelelerle ilgili bakanlıklara dilekçe veren Sualtı Araştırmaları Derneği uluslararası sözleşmelere aykırı yapılaşmanın kaldırılmasını talep etti.
Nesli tehlike altında olan deniz ve kıyı canlıları ile kıyısal habitatlar üzerine çalışma yapan Sualtı Araştırmaları Derneği, Karaburun’daki Akdeniz Foklarının yaşam alanlarına çakılan demir iskele ilgili Tarım ve Orman Bakanlığı’na, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’na ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na dilekçe vererek kaldırılmasını istedi.
Dilekçede söz konusu yapılaşmanın 3621 sayılı Kıyı Kanunu’na ve Türkiye’nin de taraf olduğu uluslararası Basel Sözleşmesi’ne aykırı olduğu belirtildi. Bölgenin Akdeniz foklarının yaşam alanı olduğunun ifade edildiği dilekçede bu bölgelere müdahalenin yasak olduğu vurgulandı.
Dilekçede şu ifadeler yer aldı:
Sualtı Araştırmaları Derneği nesli tehlike altında olan deniz ve kıyı canlıları ile kıyısal habitatlar üzerine uzun yıllara dayanan araştırma ve koruma çalışmalarını aktif bir şekilde gerçekleştirmektedir.
İzmir, Karaburun, Mordoğan Ayıbalığı (Ardıç) mevki İzmir Körfezi'ndeki en önemli fok yaşam alanlarından biri olup, bölgede yaşayan yerel temsilcilerimizden gelen bilgi ve görsel belgelerden de anlaşılacağı gibi bahse konu kıyıda bir takım yapılaşmaların ve kıyı yapısını değiştirecek nitelikte müdahalelerin yapıldığı anlaşılmaktadır. Ek-l'de yer alan görsellerden de görüleceği üzere sahil şeridi ve hatta kıyı kenar çizgisinin deniz tarafında kaldığı görülen yapılaşmanın 3621 sayılı Kıyı Kanunu 4. 5. ve 6. maddelerine aykırı olduğu değerlendirilmektedir. Ayrıca 1984'de taraf olduğumuz uluslararası Bern Sözleşmesi gereği nesli tehlike altında olan canlılar yaşam alanları ile birlikte korunmaları taahhüt altındadır.
Mordoğan Ardıç mevki ve Ayıbalığı kayalık kıyıları Türkiye'nin Önemli Fok Alanları arasında olup, "Foça-Karaburun bölgesi Türkiye'deki Öncelikli 5 Akdeniz Foku Yaşam Alanı arasına alınmıştır. Ayrıca, 2012 yılında onaylanarak 2013 yılında hayata geçen "Akdeniz Fokunun Türkiye'de Korunması Ulusal Stratejik Eylem Planı'nda (Ek-3) sınırları açıkça belirtilmiştir. Planın 13. sayfasında İzmir İli sınırları içinde "Planda belirlenmiş Önemli Akdeniz Foku Kıyı Alanları" ve 17. ile 26. sayfalar arasında ise "Türe Yönelik Tehditler" (özellikle Habitat Tahribatı ve Foklara Yavruladıkları Mağaralarda Verilen Rahatsızlıklar) ayrıntılandırılmıştır.
Öte yandan 5/1 Numaralı Ticari Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ'in 8. maddesi ve 5/2 Numaralı Amatör Amaçlı Su Ürünleri Avcılığının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğin 17. maddesinde nesli dünya çapında tehlike altındaki fokların yaşadıkları mağaralarda dalış yapmanın ve mağaralara her türlü girişin yasaklanmış olduğu kesin bir dille belirtilmektedir. Bölgede Akdeniz foklarının yaşadıkları Ardıç burnu ve civarındaki kıyılarda yer alan denizden girişli mağaralar ve kovuklarda Akdeniz foklarının yaşadığı ve yavruladıkları bilinmektedir (Bakınız Ek-2, Ek-3, Ek-4, Ek-6 ve Ek-7).
Ek-5 de sunulan ve Çevre Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığı ile TÜBİTAK-MAM tarafından düzenlenen III. Denizlerde İzleme ve Değerlendirme Sempozyumu Düzenleme Komitesi tarafından kabul edilen Kongre Bildirisinde de vurgulandığı üzere, ülkemiz kıyılarında özellikle belli başlı kıyı alanlarında Akdeniz foklarının yaşadıkları mağaralarda mevzuata aykırı insan baskılarına yönelik süreçler ayrıntılı aktarılmıştır.
Tüm bu bilgilendirmeler çerçevesinde, konunun yerinde incelenmesi, söz konusu iskele ve çelik konstrüksiyon kıyı yapısının izinlerinin kontrolü ve başkaca mevzuata aykırılık konularının belirlenmesi, yukarıda ayrıntılarıyla arz ve izah edilen ulusal mevzuat ve uluslararası sözleşmeye aykırı kıyı yapılaşmasının ortadan kaldırılması ile inceleme sonuçlarından tarafımıza bilgi verilmesi hususlarında bilgilerinizi ve gereğini arz ederiz.