İzmir'de hava kirliliği sebebiyle 2 bin 518 kişi öldü!
Temiz Hava Hakkı Platformu'nun 'Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri' raporuna göre; 2017 yılında kirli hava nedeniyle en fazla ölümün yaşandığı iller arasında İzmir, 2 bin 518 ölümle 4'üncü sırada. İzmir'deki hava kirliliği kaynaklarının başında yaklaşık 2 bin 900 adet küçüklü büyüklü sanayi tesisinin konuşlandığı Aliağa geliyor.
İlkses'den Çağla Geniş'in haberine göre Sağlık ve çevre alanında faaliyet gösteren 17 kurumun oluşturduğu Temiz Hava Hakkı Platformu, Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri: Kara Rapor’u yayımladı. Türkiye’nin hava kirliliği değerlendirmesi yalan ilk rapor 2016 yılında hazırlanmıştı. Platform bu kez 2016 ile 2018 yılları arasında Türkiye’deki hava kirliliği ve sağlık etkilerini değerlendirdi. Temiz Hava Hakkı Platformu’nun 2016 ile 2018 yılları arasında “Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri” raporuna göre, 81 ilin yarısından fazlası kirli hava soluyor. Sadece 2017 yılında 52 bin kişi kirli hava yüzünden hayatını kaybetti. Kirli hava nedeniyle en fazla ölümün yaşandığı il 5 bin 851 ölümle İstanbul olurken; bunu 3 bin 98 ölümle Bursa, 2 bin 139 ölümle Ankara, 2 bin 518 ölümle ise İzmir izledi.
KİRLİLİK AZALMASI YOK
Üç büyük ilden biri olan İzmir’de Ankara ve İstanbul’a kıyasla hava kirliliği sorunu daha az yaşanıyor. Gene de yıllar içerisinde Alsancak dışında istikrarlı bir kirlilik azalması yok. Ayrıca İzmir ilinde hava kalitesini ölçecek yeterli sayıda istasyon bulunmuyor. İzmir’de olan 9 istasyonun 8’i kent merkezinde birisi ise Seferihisar ilçesinde bulunuyor. Fakat termik santrallerin ve ağır sanayinin yoğun olduğu İzmir’e bağlı Aliağa, Menemen, Yeni Foça ve Bozköy bölgelerindeki hava ölçüm istasyonlarının verileri Haziran 2016 döneminden bu yana, Hava Kalitesi İzleme İstasyonları’nın bilgilerinin paylaşıldığı siteye yüklenmemekte. Bu sebeple İzmir Tabip Odası 2019 yılında; Aliağa, Menemen, Yeni Foça ve Bozköy’deki hava kirliliği seviyesinin açıklanması için Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne bir yazı göndermiş ve ayrıca Aliağa Çevre Platformu tarafından verilerin sağlanması için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na yönelik imza kampanyası başlatılmıştı.
KİRLİ HAVA 2 BİN 518 CAN ALDI
Temiz Hava Hakkı Platformu’nun 2016 ile 2018 yılları arasında “Hava Kirliliği ve Sağlık Etkileri” raporuna göre, 81 ilin yarısından fazlası kirli hava soluyor. Sadece 2017’de 52 bin kişi kirli hava yüzünden hayatını kaybetti. Kirli hava nedeniyle en fazla ölümün yaşandığı il 5 bin 851 ölümle İstanbul olurken; bunu 3 bin 98 ölümle Bursa, 2 bin 139 ölümle Ankara, 2 bin 518 ölümle ise İzmir izledi. İzmir’deki hava kirliliği kaynaklarının başında yaklaşık 2 bin 900 adet küçüklü büyüklü sanayi tesisinin konuşlandığı Aliağa’nın geldiği belirtilen raporda, “Bu kaynaklardan çıkan ve hakim rüzgarlarla İzmir’e taşınan kirleticiler kentin hava kirliliğinin yüzde 80’inden sorumludur. Aliağa’da bulunan en önemli kirletici kaynaklar; kömürlü termik santraller, hurda metal işleyen demir-çelik fabrikaları, haddehaneler ve petrokimya tesisleridir” ifadelerine yer verildi.
Ayrıca raporda; İzmir ilindeki hava kirliliğinin olası kaynakları şu şekilde sıralandı:
1. Aliağa’daki yaklaşık 2900 adet küçüklü büyüklü sanayi tesisi
2. Çiğli’deki Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan sanayi tesisleri
3. Pınarbaşı ve Naldöken mahallelerinde yer alan iki çimento fabrikası
4. Kemalpaşa’da konuşlanan ve sayıları giderek artan sanayi tesisleri
5. Kenti kuşatan ve sayıları giderek artan taş ocakları
6. Plansız kentleşme ve buna bağlı olarak hava koridorlarının olmaması nedeniyle kentin hava hareketlerinden etkin yararlanmasının önlenmesi - Kentin denize bakan yüzündeki bitişik nizam yüksek yapılar - Sayıları giderek artan gökdelenler - Hakim rüzgarların kent hava kirliliğinin seyrelmesini sağlayamaması
7. Evsel ısınma, özellikle kalitesiz kömür kullanılması
8. Ulaşım ağında artan araç sayısı, ana arter sayısının azlığı nedeniyle trafiğin yavaşlaması ve hatta sabah ve akşam saatlerinde bazı semtlerde (Alsancak, Bornova, Bayraklı, Gaziemir, Güzelyalı, Şirinyer) durma noktasına gelmesi
KİRLİLİĞİN ÖNÜNE GEÇİLMESİ İÇİN ÖNERİLER
Türkiye’deki hava kirliliğinin önüne geçilmesi için raporda sıralanan öneriler arasında, doğru ve şeffaf ölçümlerin yapılıp halka bilgi verilmesi; DSÖ’nün önerdiği yasal limitler konusunda bağlayıcı yasalar çıkartılması, kirlilik oranları ve tahmini erken ölüm oranlarına ilişkin verilerin açıklanması; fosil yakıt desteklerine son verilmesi ve toplu taşıma ve bisikletli ulaşımın teşvik edilmesi bulunuyor.