ÖZEL HABER - Tarihçi Prof. Dr. Engin Berber "İzmir Bayrağı" tartışmalarına son noktayı koydu: "Soyer'in yönettiği kentin geçmişine olan ilgisi doğrudur, söyledikleri çarpıtılmıştır"
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in katıldığı bir canlı yayında İstanbul'da yayınlanan bir makaleyi örnek göstererek 'İzmir Bayrağı' açıklaması üzerine, iktidar partisi üyelerinden açıklamalar peş peşe gelmişti. Yaşanan gelişmeler üzerine gazetemize konuşan Prof. Dr. Berber, 'İzmir Bayrağı' tartışmalarına son noktayı koydu. Prof. Dr. Berber Tunç Soyer'in yönettiği kentin tarihine ilgi duymasının doğru ve yerinde bir davranış olduğunu söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in TÜRSAB temsilcileriyle katıldığı bir canlı yayında İstanbul’da yayınlanan bir makaleyi örnek göstererek “İzmir Bayrağı” açıklaması üzerine, iktidar partisi üyelerinden açıklamalar peş peşe gelmiş, sosyal medya üzerinden bir linç kampanyası başlatılmıştı. Başkan Tunç Soyer'in suni gündem oluşturulmak isteniyor diyerek yaptığı açıklamanın ardından Siyasi Tarih Profesörü Prof. Dr. Engin Berber son noktayı koydu. Gazetemize konuşan Prof. Dr. Berber, “İzmir Bayrağı” tartışmalarına son noktayı koydu. Prof. Dr. Berber Tunç Soyer’in yönettiği kentin tarihine ilgi duymasının doğru ve yerinde bir davranış olduğunu söyledi.
Oktay Güçtekin – İzmir Gündemi / İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in geçtiğimiz günlerde katıldığı bir programda söylediği “İzmir’in Bayrağı” sözleri, iktidar partisi ve Cumhur İttifakı üyeleri tarafından yoğun bir eleştiri almıştı. Başkan Soyer’in, geçtiğimiz Mart ayında yayımlanmış bir makaleden hareketle 17. Yüzyılda İzmir’de kullanıldığını hatırlattığı bayrak sonrası, en net açıklama İzmir Tarihi üzerine çalışmalarıyla tanınan tarihçi Prof. Dr. Engin Berber’den geldi. Gazetemizin sorularını yanıtlayan Prof. Dr. Berber, “İzmir Bayrağı” olarak tanımlanan şeyin, olasılıkla İzmir’in bir ticaret merkezi olarak yükseldiği o dönemde kentin gayrimüslim ticaret erbabı tarafından kullanıldığını ve makaleye üç aydır tepki göstermeyenlerin, Tunç Soyer’i hedef tahtasına koyarak, Başkanın şahsını ve parçası olduğu siyasi camiayı hedef tahtasına koyduklarını söyledi. Şahsen tanıdığı, tarih ve kültüre olan ilgisini yakinen bildiği İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in İzmir’in geçmişine sahip çıkmasının doğru olduğunun altını çizen Prof. Dr. Berber, “bayrak” denilen nesnenin söz konusu dönemde, ticaret yapan kentlerin alametifarikasından başka bir şey olmadığını belirtti.
Tartışmanın “Siyasi ve tarihi olmak üzere iki boyutu vardır”.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in, konuyla ilgili yaptığı açıklamalarının canlı yayındaki ifade biçimi nedeniyle özellikle yanlış anlaşıldığını ifade eden tarih Profesörü Engin Berber, mecrasından çıkarılabilecek ifadelerden kaçınılması noktasında özenli davranmak gerektiği, bu noktada Soyer’in danışmanlarına önemli bir görev düştüğünü söyledi. Berber “Bence meseleye siyasi ve tarihi açıdan yaklaşmak gerekiyor. Bir tarihçi olarak konun tarihi boyutunu konuşmayı tercih ederim ancak varılan nokta, siyasal boyuta değinmeyi kaçınılmaz kılmıştır. Şöyle ki, Sayın Soyer tarihe meraklı entelektüel bir kişiliğe sahiptir ve bence bu bir yerel yönetici de olması gereken bir durumdur. Ancak, bu olay özelinde bir kez daha görüldüğü üzere, siyasetçilerin söyleyecekleri her şey tartışma konusu olabileceğinden çok dikkatli davranma gerekliliği vardır. Sayın Soyer’in, birilerinin iddia ettiği gibi, İzmir’in vakti zamanında kullandığı bayrak görünümlü bir alametifarikadan hareketle yönettiği kenti Türkiye’nin üniter yapısından ayırmayı düşündüğü ve konuşmasında bunu ima ettiği savına güler geçerim. Esasen bunu yapmak kimsenin haddi değildir. Yapılanın Soyer ve temsil ettiği siyasi duruşu yıpratmaya yönelik bir manevra olduğu açıktır” ifadelerini kullandı.
“Otuz yedi yılımı tarihe vermiş biri olarak…”
Uzun yıllardır İzmir’de, kenti tarihiyle ilgili çalışmalar yaptığını söyleyen Prof. Dr. Engin Berber, bu makale yayımlanıncaya kadar böyle bir alametifarikadan haberi olmadığını söyledi. Türk ve Yunan arşivlerinde çalıştığını, ancak bu konuyla ilgili herhangi bir belgeye rastlamadığını ifade eden Prof. Berber, makalenin İzmir’in geçmişini daha bilinir kılma noktasında katkıda bulunduğunu belirterek, “Bilindiği üzere bayrak, ulusa atıfta bulunan bir nesnedir. ‘İzmir Bayrağı’ olarak tanımlanmış yeşil-beyaz yatay şeritlerden oluşan şey, benim gördüğüm İzmir’in o tarihte tamamı gayrimüslimlerden oluşan ticaret erbabınca kullanıldığıdır. Milliyetçiliğin ortalıkta görülmediği bir dönemde, bir kentin kendisine ulusal anlamlarla yüklü bir sembol seçtiğini düşünmek abesle iştigaldir. Yapılanın, bugün işletmecilerin çok kullandıkları ifadeyle bir tür marka yönetimi çalışması olduğu ortadadır. Yakın geçmişte İzmir Ticaret Odası, İzmir ile özdeşleşecek buna benzer bir çalışma yapmış, ancak başarılı olamamıştı. Belli ki, ihracat iskelesi olarak İzmir’in yükseldiği dönemde, ticaret erbabı kent ve ihraç ürünlerini daha tanınır yapmak üzere bir alametifarika benimsemiştir. Nitekim aynı dönemde belli aralıklarla ticaret fuarlarına ev sahipliği yapmış/yapmakta olan başka birçok kent de böyle bir alametifarika benimsemiştir. Bu sebeple “İzmir Bayrağı” olarak lanse edilen bu nesneye, al zemin üzerine beyaz ay-yıldızlı bayrağımızın taşıdığı anlamı yüklemek mümkün değildir. İlginç olan, söylenceleri bir kenara bırakırsak, bayrağımızın Tanzimat Döneminde, aşağı yukarı söz konusu alametifarikayla aynı dönemde ortaya çıkmış olmasıdır” dedi.
“Bu tartışma zaman kaybıdır”
Tunç Soyer’i hedef tahtasına koyanların, üç aydır bu makaleyi neden tartışma konusu yapmadıklarını sorgulamak ve düşünmek gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Engin Berber, “Demokratikleşme, ekonomi ve dış politikada çözüm üretmenin gerekli olduğu, gerçek ülke gündemine ivedilikle dönme zamanıdır, zaman kaybetme lüksümüz yoktur” dedi. Siyasetin bilim temelli olması gerektiğini belirten tarihçi Engin Berber, “parti ayırımı yapmadan söylüyorum. Siyasetin içinde bilim olmazsa, hamaset olur. Bir belediye başkanının konuşurken özenle seçmediği birkaç kelimeden hareketle ülke ve yurttaşın gerçek gündemi örtülmek isteniyor, buzağı aramak için seçilen yer yanlış olduğunu söylemem gerek” diyerek sözlerini tamamladı” ifadelerini kullandı.